Dijitalleşen Dünyada Yeni Bir Vergi Modeli
Teknolojinin hayatımızdaki yeri büyüdükçe, ekonomik sistemlerin de buna ayak uydurması kaçınılmaz hale geldi. Dijital platformlar üzerinden milyarlarca dolarlık işlem gerçekleşiyor ve bu ekonomiden doğrudan kazanç elde eden büyük firmaların yerel vergi sistemlerine katkı sağlaması bekleniyor. İşte tam bu noktada Dijital Hizmet Vergisi (DHV) devreye giriyor.
DHV Nedir?
Dijital Hizmet Vergisi, dijital ortamda sunulan belirli hizmetlerden elde edilen gelirler üzerinden alınan, 2019 yılında Türkiye’de yürürlüğe girmiş bir dolaylı vergi türüdür. DHV, özellikle Türkiye’de fiziksel varlığı olmayan ancak önemli ölçüde gelir elde eden teknoloji devlerini vergilendirmek amacıyla oluşturulmuştur.
Dijital Hizmet Vergisi Hangi Hizmetleri Kapsar?
Dijital Hizmet Vergisi, aşağıdaki dijital faaliyetlerden elde edilen gelirleri kapsamaktadır:
1. Dijital Reklam Hizmetleri
-
Arama motoru reklamları (Google Ads gibi)
-
Sosyal medya reklamları (Instagram, TikTok, YouTube vb.)
-
Banner, video reklam, sponsorlu içerik
2. Aracılık Hizmetleri
-
Ürün veya hizmetlerin dijital ortamda alıcı ile satıcı arasında aracılıkla sunulması
-
E-ticaret pazar yerleri (Trendyol, Amazon, Etsy gibi)
-
Uygulama mağazaları (App Store, Google Play)
3. Dijital İçerik Sunumu
-
Müzik, film, dizi, kitap, oyun, yazılım vb. içeriklerin dijital olarak satılması, kiralanması veya abonelik ile sunulması
-
Netflix, Spotify, Steam, Apple Music gibi platformlar
4. Kullanıcı Verilerinin Satışı
-
Dijital ortamda toplanan kullanıcı verilerinin analiz edilerek üçüncü taraflara satışı
DHV Oranı Kaçtır?
Türkiye’de Dijital Hizmet Vergisi oranı %7,5 olarak belirlenmiştir. Ancak Cumhurbaşkanlığı kararı ile bu oran %1 ile %15 arasında değiştirilebilir.
Not: 2025 itibarıyla OECD’nin Küresel Asgari Vergi Anlaşması kapsamında yeni oran düzenlemeleri gündemdedir.
Kimler DHV Mükellefidir?
DHV, belirli eşikleri aşan gelir sahibi firmalara uygulanır:
-
Küresel düzeyde yıllık 750 milyon Euro ve üzeri hasılat
-
Türkiye’den elde edilen yıllık dijital hizmet geliri 20 milyon TL ve üzeri
Bu sınırlar genellikle Google, Meta (Facebook), Amazon, Apple, Microsoft gibi çok uluslu teknoloji devlerini kapsasa da, büyük yerli firmalar da bu kapsamda değerlendirilebilir.
DHV Nasıl Beyan Edilir?
Dijital Hizmet Vergisi mükellefleri, her ayın sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) e-Beyanname sistemi üzerinden bildirimde bulunmak ve vergi ödemekle yükümlüdür. Süreç genel olarak şu adımlarla işler:
-
Dijital Hizmet Gelirinin Hesaplanması
-
Beyanname Hazırlığı (e-Beyanname sistemi)
-
Aylık Vergi Beyanı ve Ödeme
-
GİB Denetim Süreci
DHV Türkiye’deki İşletmeleri Nasıl Etkiliyor?
📈 1. E-Ticaret Platformları
DHV’ye tabi olan platformlar, artan maliyeti genellikle komisyon oranlarına yansıtarak telafi eder. Bu durum satıcıların kar marjını düşürebilir.
📉 2. Reklam Veren Şirketler ve Ajanslar
Google Ads, Meta Ads gibi reklam platformlarında reklam maliyeti DHV oranı kadar artar. Reklam bütçeleri DHV sonrası daha hızlı eriyebilir.
📉 3. Abonelik ve Yazılım Satışları
SaaS ürünleri, oyunlar ve yazılımlar üzerinden gelir elde eden firmalar, hizmet sağlayıcının DHV yükünü fiyatlara yansıtması durumunda fiyat rekabetinde zorlanabilir.
DHV’nin Uluslararası Boyutu
Dijital Hizmet Vergisi, sadece Türkiye’ye özel bir uygulama değil. Fransa, Hindistan, Avusturya gibi birçok ülke, benzer vergiler uygulamaktadır. Ancak bu durum, çifte vergilendirme riskini de beraberinde getirir.
🧩 OECD ve Küresel Asgari Vergi Planı
Türkiye, OECD’nin Küresel Asgari Kurumlar Vergisi çalışmalarına dahil olmuştur. Bu kapsamda, DHV’nin gelecekte küresel bir vergi sistemine entegre edilerek yeniden yapılandırılması beklenmektedir.
2025 ve Sonrası: DHV’ye Dair Beklentiler
-
Vergi muafiyet limitlerinde güncelleme
-
Reklam verenlere yönelik vergi indirimi düzenlemeleri
-
OECD küresel vergi sistemiyle uyumlu hale getirilmiş DHV modeli
-
Dijital pazarlarda fiyat politikalarını etkileyen yeni düzenlemeler
Sonuç: Dijital Dönüşümün Vergisel Ayak İzi
Dijital Hizmet Vergisi, teknolojinin hayatımızı dönüştürdüğü bu çağda, yerel ekonomilerin haklarını korumaya yönelik adil bir vergilendirme modeli olarak öne çıkıyor. Özellikle dijital platformlardan yoğun şekilde faydalanan şirketlerin DHV kapsamını iyi anlaması, vergi planlamalarını doğru yapması büyük önem taşıyor.
📌 İpucu:
Eğer bir dijital ajans, e-ticaret sitesi ya da yazılım firmasıysanız, DHV'nin doğrudan veya dolaylı etkilerini analiz etmeli, müşterilerinize bu konuda danışmanlık sağlayacak bilgi birikimini edinmelisiniz.
